Blinde vlek-
de openbare ruimte door de ogen van vrouwen
Stedenbouw en de openbare ruimte zijn niet genderneutraal. Vrouwen gebruiken de publieke ruimte anders (en vaker) dan mannen; ze hebben andere behoeften. Ze zijn een goede graadmeter voor een succesvolle openbare ruimte. Toch is dit in veel ontwerptrajecten een blinde vlek.
Ik kijk met een vrouwelijke blik naar de Indische buurt in Amsterdam. Wat zijn de ontwerpvoorwaarden voor een inrichting van de openbare ruimte waar meiden/vrouwen graag komen en zich thuisvoelen?
Met mijn onderzoek kom ik tot een toolkit voor ontwerp met waarden en ontwerppatronen waarmee ontwerpers en overheden aan de slag kunnen. En ik laat met een utopisch ontwerp voor het Sumatraplantsoen zien hoe het er uit kan zien en voelen, wat er kan als je de vrouwelijke blik meeneemt.
Blinde vlek- de openbare ruimte door de ogen van vrouwen
Stedenbouw en de openbare ruimte zijn niet genderneutraal. Vrouwen gebruiken de publieke ruimte anders (en vaker) dan mannen; ze hebben andere behoeften. Ze zijn een goede graadmeter voor een succesvolle openbare ruimte. Toch is dit in veel ontwerptrajecten een blinde vlek.
Ik kijk met een vrouwelijke blik naar de Indische buurt in Amsterdam. Wat zijn de ontwerpvoorwaarden voor een inrichting van de openbare ruimte waar meiden/vrouwen graag komen en zich thuisvoelen?
Met mijn onderzoek kom ik tot een toolkit voor ontwerp met waarden en ontwerppatronen waarmee ontwerpers en overheden aan de slag kunnen. En ik laat met een utopisch ontwerp voor het Sumatraplantsoen zien hoe het er uit kan zien en voelen, wat er kan als je de vrouwelijke blik meeneemt.
Een essay voor Azines publicatie Mevr. de Architect. Over waarom de openbare ruimte ook door de ogen van vrouwen moet worden bekeken en vormgegeven.
Een ontwerpend onderzoek naar een toekomstscenario voor een 'GGz-vriendelijke' wijk: een plek waar mensen met een al dan niet ernstige psychische aandoening goed kunnen wonen, een sociaal netwerk hebben en gebruik kunnen maken van lokale voorzieningen.
In de eerste fase van het onderzoek ontwikkelde het team samen met een aantal GGz-cliënten en betrokken professionals een toekomstscenario voor een GGz-vriendelijke Waterwijk in Lelystad. Het team bracht daarvoor op drie niveaus, namelijk van wonen, voorzieningen en openbare ruimte, ontwerpideeën samen in een routekaart. Tijdens de vervolgfase werkt het team deze routekaart uit. De belangrijkste ideeën hieruit zullen vervolgens worden getest met tijdelijke pop-up interventies in de wijk. Dit zijn ontmoetingsplekken waar GGz-cliënten, zorgprofessionals en de wijkbewoners op een laagdrempelige manier met elkaar in contact kunnen komen. De vervolgfase zal resulteren in een concreet plan voor een permanente ingreep, die hierna wordt voortgezet door lokale stakeholders.
In deze vervolgfase werkt Oostwest samen met GGz Centraal, bureau james, Kwintes, Sociaal wijkteam, gemeente Lelystad, corporatie Centrada, inloophuis IDO, Stichting Mila en diverse partijen uit de wijk.
Dit project wordt ondersteund binnen de Open Oproep Chronisch Gezond, een gezamenlijk initiatief van het Stimuleringsfonds Creatieve Industrie en het Agis Innovatiefonds.
De manier waarop de GGZ traditioneel is ingericht, sluit niet altijd aan bij de behoeften en de belevingswereld van de cliënt. De verplaatsing van deze zorg van de kliniek naar de wijk kan worden aangegrepen als een kans om de invulling ervan beter af te stemmen op de wensen van de cliënten zelf.
GGz Centraal en Caro van Dijk van architetenburau Oostwest bekeken hoe ruimtelijke ontwerp hierbij een belangrijke rol kan spelen en hoe de behoeften van de cliënt in relatie tot het ruimtelijk ontwerp van een wijk het beste ingevuld kunnen worden. De eerste resultaten vind je hier.
Het onderzoek (On)Gewoon Goed Wonen krijgt vorm in de Waterwijk in Lelystad met een aantal pilotprojecten, waarin de opgehaalde ideeën worden gerealiseerd en getest, voor en door GGz cliënten uit de wijk.
Dit onderzoek wordt mogelijk gemaakt door het Stimuleringsfonds Creatieve Industrie en Agis Innovatiefonds binnen het programma Chronisch Gezond.
Een ontwerpend onderzoek en gebruikerstest in de publieke ruimte rond de vraag: waarom hangen tienermeiden niet? En hoe zou een sociale verblijfplek, een hangplek voor meiden, eruit moeten zien?
Een onderzoek en fysieke test ; waarom hangen tienermeiden niet? En wat is er nodig om hen een fijne hangplek in de publieke ruimte te bieden?
Een toolkit met methodes, onderzoeks- en werkvormen voor een inclusiever ontwerp, zonder blinde vlekken.
De volledige toolkit vind je hier.
Een programma waarin "zachte" waarden in architectuur & omgevingspsychologie, de eigen beleving als basis voor onderzoek dienen.
Ruimtes zijn niet genderneutraal en vaak ontworpen op basis van harde data; infrastructuur, bouwregels, budget, met de (witte) man als referentie. Hoe iets ontworpen is, heeft invloed op onze beleving. Geslaagde architectuur kan ons zelfs gelukkiger maken.
Maar de wereld om ons heen is niet inclusief ontworpen, het tegenovergestelde zelfs.
We gaan op onderzoek uit. Hoe voelen vrouwen zich, wat voor effect heeft een bepaald ontwerp, architectuur, lichtplan op hen? We registreren gedrag en behoeften, emoties en beleving.
We brengen in kaart hoe ruimte wordt beleefd, hoe het eruit kan zien en voelen, wat er kan als je de vrouwelijke blik meeneemt. De opdracht: maak en zachte kaart van (je eigen/een) vrouwelijke ervaring op een plek die je goed kent/in jouw buurt/stad en bundel deze tot een atlas.
A workshop developed to create awareness around public space as a place of leisure. What values are essential, who do you share your place with?
What would a place of leisure look like if anything was possible? Participants use head, heart and hands to build the place of leisure of their dreams.
